Natukoy ng mga health authorities sa Europe at Amerika ang ilang kaso ng monkeypox nitong mga nagdaang araw, karamihan sa mga kabataang lalaki. Ito ay isang nakakagulat na pagsiklab ng isang sakit na bihirang lumitaw sa labas ng Africa.
Ang mga health officials sa buong mundo ay nagbabantay para sa higit pang mga kaso dahil, sa unang pagkakataon, ang sakit ay lumalabas at kumakalat sa mga taong hindi naglakbay sa Africa. Idiniin nila, gayunpaman, na ang panganib sa pangkalahatang populasyon ay mababa.
Noong 13 Mayo 2022, inabisuhan ang WHO tungkol sa dalawang kumpirmadong kaso at isang posibleng kaso ng monkeypox, mula sa iisang sambahayan, sa United Kingdom. Noong Mayo 15, apat na kumpirmadong dagdag na kaso ang naiulat sa mga dumalo sa Sexual Health Services na nagpapakita ng vesicular rash na sakit sa mga lalaking nakikipagtalik sa mga lalaki (MSM), ayon sa ulat ng World Health Organization (WHO).
Bilang mga hakbang sa pagtugon, isang incident team ang itinatag upang i-coordinate ang mga pagsisikap sa pagsasagawa ng tracing. Salungat sa mga balita na may kalat-kalat na kaso na may mga link sa paglalakbay sa mga endemic na bansa (Disease outbreak news on Monkeypox in the United Kingdom published on 16 May 2022), wala pang nakukumpirmang pinagmulan ng impeksyon. Batay sa kasalukuyang magagamit na impormasyon, ang impeksyon ay tila lokal na nakuha sa United Kingdom. Ang lawak ng lokal na paghahatid ay hindi pa malinaw sa ngayon at ito at may posibilidad na makapagtukoy pa ang karagdagang mga kaso.
Ano ang Monkeypox?
Ang Monkeypox ay isang virus na nagmumula sa mga ligaw na hayop tulad ng mga rodent at primate, at paminsan-minsan ay tumatalon sa mga tao. Karamihan sa mga kaso sa tao ay nasa gitna at kanlurang Africa, kung saan ang sakit ay endemic.
Ang karamdaman ay unang natukoy ng mga siyentipiko noong 1958 nang magkaroon ng dalawang pagsiklab ng isang sakit na “parang pox” sa mga research sa monkey – kaya tinawag na monkeypox. Ang unang kilalang impeksyon sa tao ay noong 1970, sa isang 9 na taong gulang na batang lalaki sa isang malayong bahagi ng Congo.
Ano ang mga sintomas at paano ginagamot ito?
Ang monkeypox ay kabilang sa pamilya ng virus tulad ng bulutong ngunit nagsasanhi ng mas banayad na mga sintomas.
Karamihan sa mga pasyente ay nakakaranas lamang ng lagnat, pananakit ng katawan, panginginig at pagkapagod. Ang mga taong may mas malubhang karamdaman ay maaaring magkaroon ng pantal at sugat sa mukha at kamay na maaaring kumalat sa ibang bahagi ng katawan.
Ang panahon ng incubation ay mula sa limang araw hanggang tatlong linggo. Karamihan sa mga tao ay gumaling sa loob ng dalawa hanggang apat na linggo nang hindi na kailangang maospital.
Ang monkeypox ay maaaring nakamamatay ng hanggang isa sa 10 tao at pinaniniwalaang mas malala sa mga bata.
Ang mga taong nalantad sa virus ay kadalasang binibigyan ng anumang bakuna sa bulutong, na napatunayang mabisa laban sa monkeypox. Ginagawa rin sa kasalukuyan ang mga anti-viral na gamot para dito.
Noong Huwebes, inirerekomenda ng European Center for Disease Prevention and Control ang lahat ng pinaghihinalaang kaso na ihiwalay at ang mga high-risk contact ay bigyan ng bakuna sa bulutong. (WHO)
Gary P Hernal started college at UP Diliman and received his BA in Economics from San Sebastian College, Manila, and Masters in Information Systems Management from Keller Graduate School of Management of DeVry University in Oak Brook, IL. He has 25 years of copy editing and management experience at Thomson West, a subsidiary of Thomson Reuters.
